सोयाबीन बाजार दर अपडेट: भारतीय शेतकऱ्यांना जागतिक मानकांपेक्षा कमी उत्पन्न आणि दर
सोयाबीन बाजाराच्या स्थितीचा आढावा दर्शवितो की भारतीय शेतकऱ्यांना जागतिक मानकांपेक्षा कमी उत्पादन आणि दराचा सामना करावा लागत आहे. सध्या आंतरराष्ट्रीय बाजारात सोयाबीनच्या भावात मंदी आली आहे. तरीही, भारतात सोयाबीनच्या हेक्टरी उत्पादनाची तुलना अमेरिका आणि ब्राझीलशी केली असता, भारतीय शेतकऱ्यांचे उत्पादन तीनपटीने कमी आहे.
आंतरराष्ट्रीय बाजारातील सोयाबीनच्या कमी दरामुळे भारतीय शेतकऱ्यांना अधिक दर मिळत असला तरी हेक्टरी उत्पन्न कमी आहे. सध्या आंतरराष्ट्रीय बाजारात सोयाबीनचा दर ९.५५ डॉलर प्रति बुसल आहे, जो भारतीय रुपयांत सुमारे ₹३,००० प्रति क्विंटल आहे. भारतात सोयाबीनचा दर ₹४,००० प्रति क्विंटल आहे. त्यामुळे, भारतीय शेतकऱ्यांचे हेक्टरी उत्पन्न कमी असले तरी दर अधिक दिसतो.
अमेरिका आणि ब्राझीलमधील शेतकऱ्यांचे उत्पादन भारतातील शेतकऱ्यांपेक्षा तीनपटीने अधिक आहे. अमेरिका आणि ब्राझीलमध्ये हेक्टरी सुमारे ३५ क्विंटल (३.५ टन) सोयाबीन उत्पादन मिळते, तर भारतात हेक्टरी उत्पादन फक्त १० क्विंटल (१ टन) आहे. यामुळे, अमेरिकन आणि ब्राझीलियन शेतकऱ्यांना कमी दर असला तरी अधिक उत्पन्न मिळते.
सोयाबीन उत्पादकतेतील भिन्नता लक्षात घेता, भारतीय शेतकऱ्यांना हेक्टरी उत्पादन कमी असूनही, त्यांना जास्त दर मिळतो, तरीही उत्पन्न कमी आहे. भारतात सध्या सोयाबीनचा दर ₹४,००० प्रति क्विंटल आहे आणि हेक्टरी उत्पादन १० क्विंटल असल्यामुळे उत्पन्न ₹४०,००० असते. त्याउलट, अमेरिका आणि ब्राझीलमधील शेतकऱ्यांना एका हेक्टरमधून सुमारे ₹१,०५,००० उत्पन्न मिळते.
जागतिक स्तरावर जीएम सोयाबीनची लागवड जास्त प्रमाणात केली जाते, तर भारतात नाॅन जीएम सोयाबीनची लागवड होते. नाॅन जीएम असले तरी भारतीय सोयाबीनला अपेक्षित उच्च दर मिळत नाही, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागत आहे.
0 Comments